شهید مطهری یکی از بارزترین شخصیت های علمی و فرهنگی است که موفقیت های پی در پی در جهات مختلف به دست آورد و سرآمد متفکران و اندیشمندان در حوزه علوم اسلامی بود. در طول عمر با برکتش چندین و چند اثر فاخر به یادگار گذاشت و به جرات می توان گفت از نوادر دوران بود.
مرحوم امام (ره) در مورد ایشان می فرماید: مرحوم مطهری در اسلام شناسی و فنون مختلفه اسلام و قرآن کم نظیر بود. از شخصیت هایی بود که حاصل عمرم محسوب می شد . . . مطهری فرزندی عزیز برای من و پشتوانه ای محکم برای حوزه های دینی و علمی و خدمتگزاری سودمند برای ملت و کشور بود.
در مورد علل و عوامل موفقیت های این عالم بزرگ بسیاری از بزرگان و شاگردان وی قلم فرسایی کرده و مطالبی ارائه نموده اند که مطالعه این عوامل در مسیر رشد و تعالی و پیشرفت بسیار سودمند است.

1. پشتکار و پرکاری استاد شهید مطهری
زندگی مردان موفق شهادت می دهد که همگی مرد کار و زحمت بودند و به قول الکساندر حاملتین، نابغه عصر خود: «مردم می گویند تو نابغه هستی، من از نبوغ خود خبر ندارم فقط می دانم شخصی زحمتکش هستم و به قول یکی از دانشمندان، انچه شده ام نتیجه کار است، من در سراسر عمرم لقمه ای بدون کار و زحمت نخورده ام...»
ادیسون برای تکمیل پاره ای از اختراعات خود شبها و روزها در آزمایشگاه می ماند و برای آن که نیروی برق را طوری تسخیر کند که استفاده از آن آسان باشد بارها اتفاق می افتاد که دو یا سه روز از آزمایشگاه بیرون نمی آمد و چه بسا غذا خوردن را فراموش می کرد و به چند پاره نان خشک اکتفا می نمود.
در احوالات پاستور دانشمند بزرگ فرانسه آمده که هنگامی که قوای مهاجم آلمان شهر پاریس را محاصره کردند و غریو توپهای دشمن در آن شهر محشر به پا کرد، او به دلیل اشتغال به کار در آزمایشگاه به هیچ وجه متوجه این سر و صداها و غوغا نشده بود.
ناپلئون بناپارت در طول شبانه روز پنج ساعت می خوابید و بقیه ساعات مشغول کار بود و نیوتن می گوید اگر من به جایی رسیده ام بر اثر کار و کوشش است.
سعادت و خوشبختی در خانه کسی را می زند که ساعی و کوشا باشد. کسانی که جهان را تکان داده اند، از نظر مواهب عقلی و فکری زیاد فوق العاده نبوده اند، بلکه شالوده موفقیت آنها را کار و کوشش و ثبات و استقامت تشکیل می داده است.
دکتر حداد عادل یکی از شاگردان استاد مطهری می گوید: « ایشان به اندازه سه برابر یک استاد رسمی دانشگاه تدریس می کردند.»
شهید قدوسی نقل می کند: « پشتکار و کثرت مطالعه آقای مطهری در مدرسه فیضیه همه ما را به اعجاب وا می داشت و تاکید می کند که استاد مطهری وقتی اصول فقه را خوانده بود، مدعی بود که جزوه و یا اثری نیست که در این زمینه من آن را ندیده باشم و فرموده بود «علم اصول اکنون چون موم در دست من است.»
به حق باید گفت که این بزرگ مرد حتی یک لحظه را نیز از دست نمی داد و در سی سال زندگی در تهران کاری جز مطالعه و تحقیق و نوشتن و یادداشت کردن نداشت و به تعبیر خودش خود را زندانی کرده بود. گاه می شد که یک هفته از خانه بیرون نمی آمد و تمام وقت خود را بی وقفه صرف نوشتن و تحقیق می کرد.
می گفت که گاهی اوقات از فرط خستگی دیگر گوشم نمی شنود و پاهایم تحمل وزن بدنم را ندارند.
استاد جعفر سبحانی می گوید: از استاد سئوال شد که شما چقدر مطالعه و تحقیق می کنید، فرموده بودند: در حد مرگ.
شهید دکتر مفتح می گوید: در اوج مبارزات با رژیم طاغوتی استاد به من فرمودند: به خدا اگر امام و رهبر ما پیروز بشود هیچ پستی را قبول نمی کنم. برای من همین زندگی که الان دارم و کتابخانه ام برای من بهترین لذت است. من همین را می خواهم که بنشینم و کتاب بنویسم و تحقیق کنم و از اسلام عزیز دفاع کنم.
آری اگر مطهری، مطهری شد یکی از عوامل آن عزم و اراده مستحکم، پشتکار و تلاش شبانه روزی او بود و به فرموده بزرگان دین حکمت و دانش با راحتی و تن پروری جمع نمی شود.
نابرده رنج گنج میسر نمی شود
مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد